Hakkımızda

Etik İlkeler

İstanbul Psikanaliz Derneği Etik İlkeler

İletişim: [email protected]


İstanbul Psikanaliz Derneği Etik İlkeler

İstanbul Psikanaliz Derneği Etik İlkeleri, Etik Yönetmelik ve Usullerin Uygulanması

İstanbul Psikanaliz Derneği’nin Etik Yönetmeliği, Uluslararası Psikanaliz Birliği (IPA) Etik Yönetmelik ve IPA Ölçütlerinin tamamını kapsamaktadır.

İstanbul Psikanaliz Derneği Etik İlkeler Yönetmeliği’nin uygulanması Etik Kurulu tarafından gözetilir. Etik Kurulu, Dernek Tüzüğünde belirtilen ilkelere göre üç asil üç yedek dernek üyesinden oluşur; Genel Kurul tarafından iki yıllık bir süre için seçilir ve İstanbul Psikanaliz Derneği tüzüğünde belirtilen yetkiler dahilinde çalışmalarını sürdürür.

Etik Yönetmelik 

Amaç: 
Dernek üyelerine, analizanlara, hastalara ve kamuoyuna insanî değerleri, psikanalitik ilkeleri ve profesyonel yükümlülükleri gösterir; 
İstanbul Psikanaliz Derneği üyesi analistlerin ve İstanbul Psikanaliz Derneği’nde formasyonda olan adayların psikanaliz uyguladığı durumlarda veya psikoterapi, danışmanlık gibi başka her türlü klinik uygulamalarda veya süpervizyondaki adaylarla ya da kurumsal bir çerçevede yapılan çalışmalarda geçerlidir.

A) Etik İlkeler

1)  İnsan Hakları : Bir psikanalist Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirgesi’nde ve Uluslararası Psikanaliz Birliği’nin Ayrım Gözetmeme İlkesinde tarif edilen temel insan haklarının ihlal edildiği bir durumda asla yer almamalı veya herhangi bir şekilde ihlale olanak tanımamalıdır. Bir psikanalist, insanlar arasında ayrımcılık yapan, ayrımcılığı ve şiddeti besleyen, sürdüren,  ifade ve davranışlarda hiçbir şekilde bulunmamalıdır. Bir psikanalist Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirgesi’ndeki Çocuk Hakları Bildirgesi’nde belirtilen ilkeleri gözeterek çalışmalıdır.
2) Maddi düzenlemeler:  Analizin başlaması veya herhangi bir ücret değişikliğinin yürürlüğe konmasından önce tüm ücretler ve ücrete dair düzenlemeler hastaya açıklanmış ve onun tarafından kabul edilmiş olmalıdır. Analist ve aday analist ile hastaları arasında analiz ücreti dışında başka bir maddi ilişki olamaz. 
3)Profesyonel ve Genel Doğruluk: Gizlilik psikanalitik uygulamanın temellerindendir. Bir psikanalist hastalara ait bilgilerin ve evrakların gizliliğini korumak zorundadır. Bir psikanalist ya da aday analist sunduğu yazılı materyalin imhasından sorumludur. Dernek içindeki klinik seminer, grup süpervizyonu ve vaka sunumlarında, yine derneğin dışarıya açık etkinliklerindeki vaka sunumu çalışmalarında yapılan sözlü, yazılı sunumlarda hiçbir şekilde bir ruh sağlığı çalışanı sunulamaz.
Bir psikanalist veya aday analist mesleğin itibarını zedeleyecek şekilde davranmamalıdır. Dernek üyesi bir psikanalist ya da formasyonda aday analist; dernek üyesi ya da üyeleri hakkında küçük düşürücü, insani ve mesleki açıdan onur kırıcı söylemlerde bulunmamalıdır.
Bir psikanalist veya aday analist sadece diğer psikanalistlerle sınırlı olmadan, herhangi bir insanın veya derneğin itibarını zedeleyecek şekilde düşüncesiz ve kötü niyetli olmamalıdır veya akranlarının değerlendirmelerine isteyerek müdahale etmemelidir. Ancak zorlayıcı veya hafifletici şartlar olduğunda bu yeniden değerlendirilebilir.  
Bir psikanalist veya aday analist profesyonel gizliliğin gerektirdiklerine bağlı olarak hastalara ve meslektaşlara karşı dürüst olmalıdır; herhangi bir sahtekârlık, kandırma veya zorlayıcı bir tutum içinde bulunmamalıdır. 
Çevrimiçi gerçekleşmek durumunda olan seanslar, süpervizyonlar ve grup çalışmalarında gizlilik gerekliliği göz önüne alınarak etik ilkelere uygun hareket edilmelidir.
 4) Gücün Kötüye Kullanımı: Bir psikanalist veya aday analist, analiz sırasında veya analiz bittikten sonra analist ve analizan arasında olabilecek güç dengesizliğini dikkate almalı ve hastanın veya eski hastasının bağımsızlığı üzerinde aksi ve olumsuz bir etki yaratacak şekilde davranmamalıdır. 
Bir hastanın bir psikanalist veya aday analist ile psikanalitik tedavisi isteğe bağlıdır ve hasta herhangi bir zaman tedaviye devam etmemeyi seçebilir veya başka bir tedavi veya öneri arayışına girebilir. 
Analizin veya analitik tedavinin sonlandırılması karşılıklı anlaşmayla olur. Eğer bir psikanalist veya aday analist tedaviye devam etmeme kararı verirse, hastanın tedavi ihtiyacı ve mümkün olabilecek alternatif tedavi kaynaklarına ilişkin bilgilendirme konusunda makul istekleri dikkate alınmalıdır. 
Bir psikanalist veya aday analist herhangi bir mesleki veya kurumsal konumunu hastalara, süpervizyondaki adaylara ve meslektaşlara baskı yapmak için kullanmamalıdır. Böyle bir amaç için gizli bilgiler de kullanılamaz. 
Bir psikanalist veya aday analist tedavi etmekte olduğu hastaya veya süpervizyonunda olan adaya herhangi bir özel teklifte bulunamaz ve onunla cinsel ilişki kuramaz. 
Bir psikanalist veya aday analist akademik, ticari-maddi, özel (arkadaşlık, duygusal) ilişkileri olan kişileri analize ve süpervizyona almamalıdır. 
5) Standartların Sürdürülmesi, Mesleki Becerilerde Azalma ve Hastalık : Bir psikanalist kendisini “Sürekli Mesleki Gelişim”e adamış olmalıdır ve meslektaşları ile ilişkisini uygun düzeyde sürdürmelidir. Bunun amacı, yeterli derecede mesleki uygulama standardının ve mesleki ve bilimsel gelişmelere ilişkin yeterli güncel bilginin sürdürüldüğünden emin olunmasıdır. 
Eğer bir psikanalistin veya aday analistin kendi bireysel analizinde bir aksaklık olmuşsa (ve dolayısıyla tatmin edici şekilde tamamlanmamışsa) veya analiz sırasında kötüye kullanılmışsa, mağdur olan psikanaliste veya aday analiste onu herhangi bir suç veya hata zannı altında bırakmayacak şekilde yeni bir psikanaliz gerekli olacaktır. 
Başka bir psikanalistin veya aday analistin etik kuralları ihlal edecek şekilde davrandığına dair bir kanıt görülürse, İstanbul Psikanaliz Derneği’nin Etik Kurulu’na veya Yönetim Kurulu’na (doğrudan üyelik durumunda Uluslararası Psikanaliz Birliği’ne ) bilgi vermek bir psikanalistin veya aday analistin görevidir. 
Bir psikanalist veya aday analist kendi uygulama kapasitesi ile ilgili şüpheye düşerse, daha kıdemli bir meslektaştan öneri almalıdır; başka bir meslektaşın mesleki zorunluluklarını yerine getirme kapasitesinin bozulmuş olduğunu görürse, o meslektaşı bilgilendirmek ve onu desteklemek bir psikanalistin görevidir. Bir psikanalist veya aday analist, bir meslektaşın psikanalitik kapasitesi ile ilgili göze çarpan endişelerin olduğu bir durumda ve kişinin konuyu ele almak konusunda istekli olmadığı bir durumda, gizlilik kurallarına dikkat ederek,  İstanbul Psikanaliz Derneği’nin Etik Kurulu’nu veya Yönetim Kurulu’nu (doğrudan üyelik durumunda Uluslararası Psikanaliz Birliği’ni) bilgilendirmekle görevlidir. 
Bir psikanalist veya aday analist, ölüm veya çalışamama olasılığına karşı, hasta gizliliğini de dikkate alarak, tüm hastaların (tedavinin sürdürülmesi imkânını oluşturacak şekilde) bilgilendirilmesine dair gerekli şartları sağlamış olmalıdır.

B) İşleyiş

B-1 İşleyişe Dair Temel İlkeler

İstanbul Psikanaliz Derneği Etik Kurulu, Uluslararası Psikanaliz Birliğinin Etik Yönergesinde belirtilen işleyiş kurallarına uygun olarak çalışır. 

Etik Kurulu İstanbul Psikanaliz Derneği’nde formasyonda olan veya yetki almış ya da çalışan psikanalistlerin veya aday analistlerin görünür veya iddia edilen şekilde etik olmayan davranış ve uygulamalarını tespit etmek ve bu durum hakkında gerekli süreci işletmek yükümlüğünü taşır. Kendisine doğrudan ya da Yönetim Kurulu Başkanı tarafından iletilen İstanbul Psikanaliz Derneği üyeleri, İstanbul Psikanaliz Derneği kurumu ve İstanbul Psikanaliz Derneği’nde formasyonda olan adaylar hakkındaki şikâyetleri inceler.

Etik Kurulu, profesyonel etkinlikle ilgili şikâyetlerin dışında etik ilkelerin yorumlanması veya daha iyi uygulanması için kendisine doğrudan veya Yönetim Kurulu yoluyla yapılan Etik Sorguları değerlendirir ve sonuca ulaştırır. 
 
B-2 Etik Sorgu veya Şikayet Formu Doldurma:  

Etik Sorgu veya Şikâyet Formu yazılı olmalıdır.

Etik Sorgu veya Şikâyette bulunan kişi ya da kişilerce adı geçen form imzalanmış olmalıdır.

Form, açıkça belli olacak şekilde “Dikkat Etik” yazılı bir zarfın içinde posta veya kurye yoluyla İstanbul Psikanaliz Derneği adresine veya e-posta yoluyla elektronik olarak imzalanmış bir şekilde İstanbul Psikanaliz Derneği Etik Kuruluna veya İstanbul Psikanaliz Derneği Yönetim Kuruluna gönderilmelidir. 
Ek olarak;

Konunun tüm muhataplarına bir bilgilendirme yazısı (şikâyetin kopyasını da içeren bir yazı) yollanacaktır. “Muhatap”, davranışının etik olmadığı iddia edilen formasyonda bir aday üye, bir psikanalist veya bir kurum olabilir.
 
B-3 Etik Kurulu İşlemleri:

İstanbul Psikanaliz Derneği Etik Kurulu söz konusu ikâyet ya da etik sorguyu gündemine alır. Şikâyet İstanbul Psikanaliz Derneği üyesi bir psikanalist, formasyonda aday psikanalist, kurum veya kurumun alt birimlerinden birinin profesyonel faaliyetini ya da faaliyetsizliğini sorgular. Etik Sorgu bir veya birden fazla ilkenin yorumlanması veya bir ilkenin uygun yürütülmesi ve uygulanmasına dair tavsiye niteliğinde görüş alma isteğidir.

Başvurular İstanbul Psikanaliz Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığına yapılmışsa, İstanbul Psikanaliz Derneği Yönetim Kurulu Başkanı söz konusu yazılı şikâyeti Etik Kurulu Başkanına iletir ve bu konular da Etik Kurulu’nun gündemine girer.

Etik Kurulu Başkanı şikâyet ya da etik sorgu ile ilgili incelemeyi yapmak için Etik Kurulu’nu toplantıya çağırır.  Etik Kurulu herhangi bir şikâyet veya Etik Sorgu talebi olmasa da yılda en az iki kez toplanmalıdır. Şikâyet ve Etik Sorgular söz konusu olduğunda toplantı sayısında sınırlama yoktur. Etik Kurulu Kurul Başkanının gerekli gördüğü sıklıkla toplanır.

Etik Kurulu, şikâyeti yapan kişi veya kişiler ve şikâyetin muhatabı olan üye, aday veya kurum ile görüşmeler veya yazışmalar yapar. Şikâyetin muhatabı olan üye, aday veya kurum şikâyet ile ilgili bilgilendirilir. Söz konusu olan bir talep ya da Etik Sorgu ise, Etik Kurulu talebin sahibi veya sahipleri ile görüşmeler ve yazışmalar yapar.

Şikâyet söz konusu olduğunda: Bu görüşmeler ve değerlendirmeler sonucu Etik Kurulu bir rapor hazırlar ve:
Şikâyetin Etik Kurulu’nun çalışma alanına girmediği ve geçersiz olduğu yönünde bir karar verebilir. İlgili tarafları ve başvuru Yönetim Kurulu aracılığı ile Etik Kurulu'na iletilmiş ise, Yönetim Kurulu’nu bu yönde bilgilendirir.
Şikâyetin etik dışı davranışı kanıtlamadığına karar verebilir ve üye, aday veya kurum aklanır. İlgili tarafları ve başvuru Yönetim Kurulu aracılığı ile Etik Kurulu'na iletilmiş ise, Yönetim Kurulu’nu bu yönde bilgilendirir.
Üyenin uyarılmasına karar verebilir. İlgili tarafları ve Yönetim Kurulu’nu bilgilendirir. 
Etik Kurulu üyenin dernek üyeliğinin sonlandırılması konusunda Yönetim Kurulu’na öneride bulunma kararı alabilir. Dernek üyeliğinin sonlandırılması kararı Genel Kurulda alınır. Genel Kurul etik bir nedene dayanarak bir üyenin üyeliğini sonlandırırsa veya bir üye, kendisine karşı etik temelli bir şikâyet veya talep işlemde iken, üyelikten ayrılırsa, Yönetim Kurulu 30 gün içerisinde söz konusu üyenin adı ve ihlal edilen etik kural ve yaptırımı içeren bilgileri Uluslararası Psikanaliz Birliği Etik Kuruluna yazmalıdır.

Bir Talep ya da Etik Sorgu söz konusu olduğunda: Etik Kurulu’na gönderilen taleplerin de yazılı ve imzalı olması zorunludur. Etik Kurulu Etik Sorgu konusunda talep sahiplerine tavsiye niteliğinde ya da İlkelerin açıklanması yönünde görüş bildirebilir.  Eğer Etik Kurulu ilke ya da yöntemlerin değiştirilmesi yönünde gereklilik görürse bu konunun ilk Genel Kurulda ele alınması için Yönetim Kurulu’na başvuruda bulunur. 

Etik Kurulu kararlarını salt çoğunlukla alır.

Etik Kurulu, Şikâyet, Etik Sorgu ve taleplere koşullara uygun olarak makul bir sürede yanıt vermelidir. Sıra dışı durumlar dışında, yapılan bir şikâyet hakkında işlemin tümünün tamamlanma süreci bir yılı geçmemelidir. Talepler ve Etik Sorgu konusunda da makul bir sürede yanıt verilmelidir ve bu süre bir yıldan uzun olmamalıdır.

Etik kural ihlalini iddia eden tüm şikâyetler gizlilik içerisinde işlem görmelidir. Gizlilik, Etik Kurulu üyeleri ve görevleri sırasında gizli bilgiden haberdar olması gereken diğer kurullar ve Yönetim Kurulu tarafından da sürdürülmelidir; bu gizlilik görevi, görev süresinin bitiminin sonrasına da uzanır. Etik Kurulu’nun aldığı kararları Etik Kurulu Başkanı görev süresi bitse dahi, on yıl boyunca kapalı zarf içinde saklamakla yükümlüdür.

Etik Kurulu’nun tüm çalışmaları sırasında, yaptığı incelemelerde ve kararlarında analist analizan ilişkisine ve tüm analitik ilişkilere dikkat edilir. Kurul üyelerinden birinin analisti, eski analisti, analizanı, süpervizörü, eski süpervizörü ya da kurul üyelerinden birinin süpervizyonundaki aday hakkında bir inceleme yapılması söz konusu olduğunda veya şikâyet edilen kişinin Etik Kurulu’ndan bir ya da birden fazla üye ile özel ya da yakın bir ilişkisi olduğunda; bu şikâyet sonuçlandırılıncaya dek o üye yerini Etik Kurulu’nun yedek üyelerinden birine bırakır. Aynı şekilde, Etik Kurulu üyelerinden biri hakkında bir şikâyet söz konusu olduğunda o üye, bu şikâyet sonuçlandırılıncaya dek yerini Etik Kurulu’nun yedek üyelerinden birine bırakır.

Etik Kurulu’nun üyelerinin ve yedek üyelerinin bir kısmının ya da tamamının etik kuralların B-3 10. Maddesinde tanımlanan koşullar gereği, görevi üstlenemediği istisnai durumlarda; Etik Kurulu etik yönergeye uygun çalışabilecek ve B-3 10. Maddesi gereği görevi üstlenmesinde sakınca olmayan dernek üyelerinden oluşan beş dernek üyesi analisti Yönetim Kuruluna önerir. Yönetim Kurulu, tarafları bilgilendirme, soruşturma ve karar için görevlendirilmesi amacıyla önerilen beş üyeden gerekli sayıda analisti Etik Kurulu işlevlerini yerine getirmek üzere atar. Bu istisnai durumda Etik Kurulu yükümlülüklerini bu şikâyet çerçevesinde yeni kurula devrederek tamamen sürecin dışında kalır.
 
B-4 Şikâyetin Geri Çekilmesi: 

Etik Kurulu’na bir şikâyetin resmi olarak iletilmesi durumunda, şikâyetçi şikâyetini Etik Kurulu’nun rızası olmadan geri çekemez. Eğer şikâyetçi Etik Kurulu ile iş birliğinden çekilirse, şikâyeti dikkate almaya devam etmek Etik Kurulu’nun kendi takdirindedir.
Ayrıca şikâyet Etik Kurulu’na resmi olarak iletildiğinde, eğer şikâyet edilen kişi işbirliğine girmez veya işbirliğinden vazgeçerse, üyelikten ayrılırsa veya ölürse, şikâyeti dikkate almaya devam etmek Etik Kurulu’nun takdirindedir.
 
17 Nisan 2022 Derneğimizin Olağanüstü Genel Kurulu'nda Alınan Karar ile Son Halini Almıştır