Psikanaliz ve Yazı
18. Uluslararası İstanbul Psikanaliz Buluşmaları’nı 11-12 Kasım 2016 tarihlerinde Pera Müzesi’nde gerçekleştirdik. Temamız Psikanaliz ve Yazı idi. Ülkemiz psikanaliz etkinliklerinin gelenekselleşen bu toplantısında, psikanalistler ve edebiyatçılar bir araya gelerek, ‘yazı‘yı ve ‘yazma sürecini’ farklı yönleriyle ele aldık.
Yazı yazma, sözcükleri yazıya dökme süreci her zaman birçok disiplinin üzerinde titizlikle çalıştığı verimli bir tartışma alanı olmuştur ama psikanaliz yazı yazma sürecini kendi yöntemleri ile ele alır. Bunu yaparken bir yandan kuramsal açıklamalara dayanır, öte yandan bizzat psikanalistin yazıyla ilişkisinden beslenir.
Hangi tür yazı olursa olsun, ortaya çıkan metin yazarın arzusundan bağımsız değildir. Psikanalist, her yazının aslında, bir özne-yazarın eseri; kendi rüyalarının kökeninde var olan arzularının izleriyle yazan bir özne-yazarın eseri olduğunu bilir. Bu anlamda bir yazının yapısı ruhsal hayat üzerinde şekillenir.
Yazıyı yazdıran düşlemsel etkinlik üç farklı zamanla bağlantılıdır: geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek. Kökensel arayış ve anılar geçmişle, güncel izlenimler şimdiki zamanla, kuşaklararası iletim gelecekle bağ kurar. Bu zamansal bağ Freud’un imgesel etkinliğin yaratımlarını tartışırken, gündüz düşü ve düşlem için dile getirdiği ünlü cümlesini hatırlatır: “geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek adeta içlerinden geçen arzunun ipine dizilirler.”* Bu arzu ancak dilin simgesel düzlemi ile buluşarak bir yazıyı var eder.
Konuk konuşmacılarımızın yanı sıra Fransa, Yunanistan, İsrail’den bizleri dinlemeye gelen katılımcılar ile gerçekleştirdiğimiz toplantımızda; hep birlikte tartışarak geliştirdiğimiz düşüncelerin metinlerini, Psikanaliz Buluşmaları kitap dizimizin on üçüncüsünde sizlere sunuyoruz.
AYÇA GÜRDAL KÜEY
* S. Freud [1906-1908] “Creative Writers and Day-Dreaming” The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, Volume IX, Hogarth Press, London 1959, s.148
İÇİNDEKİLER
sunuş - AYÇA GÜRDAL KÜEY
arzu ve bilgi arasında psikanalitik yazı - JEAN CLAUDE ROLLAND / ÇEVIREN: ÖZEN ALEMDAR
iki dil arasında psikanalistin söylemi - BERNARD PENOT / ÇEVIREN: BAHAR KOLBAY
“rüyadaki esrar dolu haller”i tasvir girişimi olarak şiir - M.LEVENT KAYAALP
dinlemeyi yazmak - PAUL DENIS / ÇEVIREN: ESRA ILEM
başlıksız - TALAT PARMAN
yazmak: yukarıdan, içeriden ve dokunarak - SÜREYYYA EVREN
yazısız - PINAR PADAR
hakikat, mahrem olan ve yazı - ELDA ABREVAYA
aşk mektuplarından psikanalizi yazmaya - AYÇA GÜRDAL KÜEY
virginia woolf’un “deniz feneri”nden görünenler - HANDE KILINÇ KUNT
yaratıcı yazarın kendiliğinden psikanalizi - MURAT GÜLSOY